Ana Sayfa 1998-2012 VAK’A-İ HAYRİYYE

VAK’A-İ HAYRİYYE

Sultan Murâd-ı Hudâvendigâr’ın saltanat yıllarında, Çandarlı Kara Halil Hayreddin ve Kara Timurtaş Paşaların tavsiyeleriyle târihimize giren Yeniçeri Ocağı, kurulurken nasıl “hayır”lara, zaferlere vesîle olmuşsa; 15 Haziran 1826 günü, kanlı şekilde ortadan kaldırılışı da “hayır”dan sayılmıştır.

- Reklam -

Yeniçerilik, hakkında en çok kalem oynatılan ve fikir serdedilen başlıklardan biridir. Sultan Birinci Murâd’la Sultan İkinci Mahmud’u, bu askerî teşkilâtın iki kapısını tutan Osmanlı hükümdarları olarak, aynı haklılık pâyesine çıkarabiliyorsak; Yeniçer i mes’elesinin ne menem girift ve tezatlı bir lâbirent olduğunu biliyoruz demektir.

Ortada, kocaman harflerle ifâde edilmesi lâzım gelen bir “tefessüh” ve taaffün” vâkıâsı vardır. Hâdiseyi, şahıslar seviyesinde ele almak, hem târihe saygısızlık olur, hem de tribünde oturup ahkâm kesmeye patent çıkartır. Zihniyeti ve teşekkül eden mâşerî kanaati masaya yatırmadan; “Patrona, Kabakçı” etiketlerinde vakit kaybetmenin, düşmanı sevindirmekten başka faydası olmaz.

İftihâr tablosundan mel’anet ve meş’emete uzanan Yeniçeri hikâyesinde, iş disiplini ve ahlâkının şirâzesi yakın plânda incelenmelidir. Hemen her husûsda olduğu gibi, Yeniçeri fâciâsında da lüzûmsuz kayırma ve tâvizler, mâlûm âkıbeti hazırlamıştır. Hafif aralanan kapı, kimse farkında olmadan sonuna kadar açılıvermiştir.

Evet, 15 Haziran 1826 günü, kaldırdıkları kazanların altında kalan Yeniçeriler, târihî misyonlarını tamamlayıp mechûle doğru yürüyüp gitmişlerdir. Peki, Vak’a-i Hayriyye’den sonra, Yeniçeriliğin yerine ikâme edilen askerî teşkilât ve zihniyet, hangi “hayır”lı işlere kalkışmıştır? Kaybettiğimiz kıt’â cesâmetindeki vatan topraklarına bakarak, soruya cevap verememenin târifsiz hüznünü yaşıyoruz…

Balkan Savaşlarını niye yaşadık? O sırada, politikanın her çeşit ayak oyunlarını deneyen subay kadroları, bizi hangi dipsiz kuyulara attılar? Hürriyet nârâları arasında, o hürriyeti yaşayacağımız vatanı başkalarına kaptırmadık mı? Balkanlardan ve Rûmeli’nden sefâlet kervanlarını İstanbul ve Anadolu’ya niçin sel misâli akıttık? Bunların da kabahati Yeniçerilere mi âitti?

Vak’a-i Hayriyye derken, bâzı vak’aları ve vâkıâları görmemezlikten gelmeyelim…

- Reklam -

 

Orkun'dan Seçmeler

- Reklam -