Ana Sayfa 1998-2012 Bütün Yönleri ile Hitabet

Bütün Yönleri ile Hitabet

Hitabet, topluluklar önünde güzel ve etkili konuşma sanatı. Kimi insanlar meslekleri gereği küçük veya büyük topluluklara hitap eden konuşmalar yapmak zorunda. Öğretmenler, din adamları, siyasetçiler bunların başlıcaları. Günümüzde bu çerçeve daha da genişlemiştir. Her alanda bilimsel, tartışmalı toplantılar, açık oturumlar düzenleniyor, konferanslar veriliyor. Televizyonun ve öteki kitle iletişim araçlarının gelişmesi ve sayılarının artması topluluklara yönelik konuşmalara yeni boyutlar kazandırmıştır. Bu iletişim araçları ile, aynı anda milyonlarca kişiye ulaşmak, sözlerini, düşüncelerini, bilgilerini iletmek imkânını buluyor hatipler. Ama hepsi aynı derecede başarılı, etkili olabiliyorlar mı, hepsinin de sözleri aynı ilgi ve merakla dinleniyor mu? İşte bunlar kuşkulu. Çünkü “hitabet”te yetenek önemli, ama eğitim de çok önemli. Düşüncesini düzenli bir sıra ile sunamayan “hatip”ler, söz söyleme sanatında ne kadar yetenekli olurlarsa olsunlar, yeterince başarılı olamazlar. Sanatın her alanında olduğu gibi, “hitabet sanatı”nda da eğitim şarttır.

- Reklam -

Başka ülkelerde, her alanda olduğu gibi, “hitabet” de bir eğitim konusu olarak ele alınmış, üniversitelerde bunun eğitimini, öğretimini yapan kürsüler, bölümler kurulmuştur. Türkiye’de ise bunun herhangi bir örneği yok. Ama, öz çab ası ile bu önemli hizmeti tek başına yürüten bir ülkücü yazarımız var: Nejat Muallimoğlu. Çocukluğunda kekeme olan yazarın bu sıkıntıdan kurtulmak için yaptığı iyileştirme çalışmaları, onu hitabet sanatının inceliklerini öğrenmeye kadar götürmüş. Amerika Birleşik Devletleri’nde öğrenim ve çalışma amaçlarıyla bulunduğu ondört yıl içinde hitabet kurslarına katılmış, o alanda çıkan yayınları okumuş ve özümsemiş. Yurda dönüşünden sonra, Türkiye’de gözlemlediği hitabet alanındaki boşluğu doldurmak, bu alanlarla ilgilenenlere bilgilenmelerinde yardımcı olmak amacıyla, Güzel ve Tesirli Konuşmak (1957) adlı kitabını yayınlamış. Büyük ilgi gören ve hemen tükenen bu kitap, bu alanda duyulan eksikliği açıkça ortaya koyduğu gibi, yazarını da her birinde daha da gelişmiş olarak yayınladığı yeni basımları hazırlamaya teşvik ediyor. Önceki yıllarda yayınlanan beş basımın ardından, “Yeni Binyıl Baskısı” olarak nitelendirdiği 6. Basımı, Bütün Yönleri İle Hitabet adıyla 2000 yılında okuyucu önüne çıkıyor.1

Böylece “bir benzerinin asla yazılamayacağı” belirtilen dev bir eserle karşı karşıya geliyoruz. “Yeni Binyıl Baskısının Takdimi”ne (xxxi-xxxii. s.s.) başlanırken yazılan bu sözün ne kadar doğru olduğunu 1080 sayfadan oluşan eseri incelediğimizde hemen anlıyor, yazara yerden göğe hak veriyoruz. Anlıyoruz ki, eser yalnızca bilginin değil, aynı zamanda sabrın da bir anıtı. Yazarın bilinen ve herkesçe kabul edilen akıcı üslûbu, ilk bakışta, hacmi dolayısıyla ürkütücü görünen eserin kolayca okunmasını sağlıyor.

Bütün Yönleri İle Hitabet, “kitap” diye adlandırılan üç ana kesimden oluşuyor. Bunların başında da değişik basımlar için yazılmış, önsöz niteliğinde yazılar var. Kitabın sonuna ise, yazarın dünya gezilerinden fotoğraflar, yazı örnekleri konmuş.

Eserin ilk kesimi veya “Birinci Kitap’ı, “Hitabet Sanatı” başlığı altında sunulmuş. 595 sayfa tutan bu kesimde, hitabet sanatının bütün yönleri 28 bölüm içinde ele alınıp irdeleniyor, bu sanatın bütün incelikleri anlatılıyor, hatip olmak isteyenlerin karşılaşabilecekleri sorunlara ışık tutuluyor. Verdiği çarpıcı, doyurucu bilgilerle bu kesim, eserin temelini oluşturuyor.

“Dünyayı Sarsan Kelimeler” başlığı ile sunulan 2. Kesim (veya “kitap”), altmışüç dünya ünlüsünün veya hatibinin konuşmalarından örnekler vermekte. Bunlar arasında peygamberler, ünlü din ve siyaset adamları, bilginler, komutanlar, edipler var. Atatürk’ten ve “millî hatip” unvanına sahip Hamdullah Suphi Tanrıöver’den daha çok sayıda örnekler verilmiş. Bu örnekler eserin 239 sayfasını (601-839. ss) işgal ediyor.

3. Kesim (veya “kitap”), “İlâveler” başlığı altında ve dört bölüm halinde, başka ilgi çekici konuşma ve hitabet örneklerine yer veriyor. Birinci kesimin değişik bölümlerinde verilen örnekler de katılırsa, kitapta yer alan hitabet örneklerinin sayısı yüzlerce oluyor. Böylece eser, bir “hitabet antolojisi” kimliğine de kavuşuyor. Üstelik verilen örneklerden bir bölümü, başka kaynaklarda kolayca bulunamayacak, kolaylıkla erişilemeyecek türden. Bütün bunlar görüldüğünde sayın Muallimoğlu’nun sabrını ve araştırıcı çabalarını takdirle karşılamamak mümkün değil.

- Reklam -

Birinci hamur kâğıda, güzel bir sayfa düzenlemesi, rahat okunur büyüklük ve karakterde harflerle basılan Bütün Yönleri İle Hitabet ciltli olarak yayınlanmış ve kuşe kâğıtlı güzel bir gömlek içine alınmış.

Özet olarak söylemek gerekirse, eserin gömleği üzerindeki “bir benzerinin asla yazılamayacağı bu kitabı okumadan neyin, nerede, nasıl söyleneceğini bilemezsiniz” sözlerine yürekten katıldığımızı belirtmemiz gerekir. Bu değerli eserinden dolayı sayın Nejat Muallimoğlu’nu içtenlikle kutluyoruz.

1- Nejat Muallimoğlu, Bütün Yönleri İle Hitabet. 6. bs. İstanbul, 2000. Edinilebileceği yer: N. Muallimoğlu, PK. 35 Çapa Tıp Fakültesi PTT, 34272 İstanbul (İsteyene ücretsiz tanıtım broşürü de gönderilebiliyor).
 

Orkun'dan Seçmeler

- Reklam -